Çene ve Diş Cerrahisi

Çene ve diş cerrahisi

Ağız, diş, çene, çene eklemi ve çevresinin yumuşak ve sert dokularının hastalıkları, yaralanmaları, patolojileri ve estetiği ile ilgilenen diş hekimliği dalıdır. Diş kökü rezeksiyonları, gömülü ya da 20 yaş diş çekimi, ağız içi patolojik lezyonların ve kistlerin cerrahi tedavisi, çene kırığı ve çene çıkığı tedavileri, implant, sinüs lift gibi ileri cerrahi işlemlere bakan bölümdür.

Hangi durumlarda çene ve diş cerrahisine ihtiyaç duyulur?

Diş implantları veya sabit protezler için
Kırık kök çekimi, gömülü diş çekimi
Ağız içindeki tümörlerin teşhisi ve tedavisi
Travma sonrası çenede oluşan kırıkların teşhis ve tedavisi
Çene eklemi ağrısı ve rahatsızlıkları
Yüz ve çenede doğuştan gelen bozuklukların tedavisi

Diş Çekimi

Çürük , diş eti hastalığı veya travma gibi sebepler yüzünden enfekte olmuş ya da çok hasar almış dişlerin kurtarılması mümkün olmadığı durumlarda çekimi gerekebilmektedir. Diş çekimi öncesinde hastanın hekime kullandığı ilaçları, geçirdiği operasyonları ya da sistemik hastalıklarını söylemesi büyük önem arz etmektedir.

Diş çekimi basit diş çekimi ve cerrahi diş çekimi olarak 2 sınıfa ayrılabilir. Basit diş çekimlerinde bölge lokal olarak uyuşturulduktan sonra davye ismi verilen çekim aleti ile yavaşça gevşetilerek çekilir. Cerrahi diş çekimleri ise gömülü dişleri veya kemik seviyesinin altında kalan kökleri çekmek için kullanılan, dişetinde küçük bir kesi uygulanan ve daha sonrasında genelde dikiş atılan bir çekim yöntemidir.

Diş Çekimi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

Çekim sonrası yaraya konan tampon 30 dakika sonra atılmalı ve yerine başka bir şey yerleştirilmemelidir. Ertesi güne kadar çalkalama, tükürme yapılmamalıdır. 24-48 saat tütün türevi maddeler içilmemelidir. Ağrı olursa aspirin/ coraspirin türevi dışında bir ağrı kesici ilaç tercih edilmelidir. Diş çekimi yapılan bölge 24 saat kullanılmamalıdır. Çekim sonrası 2 saat yiyecek ve içecek türevleri tüketilmemelidir. Çekim bölgesi mutlaka temiz tutulmalıdır.

Apikal Rezeksiyon (Kök Ucu Rezeksiyonu)

Kanal tedavisi veya kanal tedavisi tekrarı ile iyileşemeyen kök ucunda gelişen enfeksiyonlarda köke cerrahi olarak ulaşarak bu enfeksiyonun ve kök ucunun temizlenmesi işlemine apikal rezeksiyon ismi verilmektedir. Lokal anestezi altında kök ucuna denk gelen dişeti bölgesine bir kesi atılır ve bu alandan hem kök ucunun çevresindeki tüm enfekte dokular, hem de kök ucunun bir kısmı temizlenir. Bölge daha sonra dikiş atılarak kapatılır.

Apikal Rezeksiyon Ne Zaman Yapılır?

Kök Kanal Tedavisi Sonrası İyileşme Sağlanamaması: Kök kanal tedavisi, dişin içindeki enfekte dokuyu temizleyerek iltihaplanmayı giderir. Ancak bazen tedavi yeterli olmaz ve enfeksiyon devam eder. Kök ucunda kalan enfeksiyon bu durumda apikal rezeksiyon gerektirebilir.
Kök Kanalı Yeniden Tedavi Edilemezse: Kök kanal tedavisi sırasında kök ucunda ya da çevresinde kalıcı enfeksiyon oluşabilir. Eğer başka tedavi yöntemleri başarısız olursa, apikal rezeksiyon ile kök ucundaki sorun giderilebilir.
Kök Ucu Çevresinde Kist Varlığı: Diş kök ucunda küçük kistler (apikal kistler) gelişebilir. Bu kistler, dişi çevreleyen kemiği etkileyebilir ve tedavi edilmezse büyüyebilir. Apikal rezeksiyon, bu kistlerin cerrahi olarak çıkarılmasına yardımcı olur.
Dişin Korunması: Dişin genel yapısı sağlamsa ve kök ucu sorunları varsa, dişin çekilmesindense apikal rezeksiyon ile dişi korumak tercih edilir.

Kist Ameliyatları

Kistler, çene kemiği ya da yumuşak dokuda gelişebilen içi dolu keseler olarak tanımlanabilir. Diş kaynaklı olan kistler olabildiği gibi diş kaynaklı olmayan kistler de mevcuttur. Bazı kist türleri genetik hastalıklarla da ilişkilendirilmiştir. İyi huylu olmalarına rağmen tedavi edilmezlerse büyüyerek diş ve çevre dokularında sorunlara yol açabilmektedirler.

Çene kistleri dişlerde yer değiştirme, ağrı, şişlik gibi bulgular verebilmektedir. Kistin nasıl tedavi edileceği ise yerine, boyutuna ve kistin türüne göre değişmekle birlikte genelde kistin çene ameliyatı ile alınması şeklinde olmaktadır.

İmplant

Diş kaybı sonrası, eksik diş bölgesinde çene kemiğine uygulanan yapay diş köklerine implant denir. Titanyum alaşımdan üretilir. Birçok ülke üretimini yapmaktadır. Kliniğimizde genellikle alman, İsviçre ve yerli marka implantlar kullanılmaktadır. İmplant tedavisinde, implantlar çene kemiğine uygulandıktan sonra 6 hafta ile 6 ay arası iyileşme beklenir.

Ortalama 3-4 ayın sonunda implantların üzerine protez dişler yapılarak tedavi tamamlanmaktadır, ancak iyileşme süreci kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir.

Büyüme ve gelişim aşamalarını tamamlamış, sağlık durumu iyi olan her hastaya implant tedavisi uygulanabilmektedir. Fakat radyoterapi gören, önemli sistemik rahatsızlığı bulunan ya da yakın zamanda kemoterapi almış hastalara implant uygulamak mümkün olmayabilir.

Sinüs Lift

Sinüs lifting veya sinüs yükseltme cerrahisi, diş implantı yerleştirileceği bölgelerde yetersiz kemik yüksekliği bulunan hastalar için uygulanan bir cerrahi işlemdir. Bu işlem, üst çene arka kısmındaki sinüs boşluğunun zeminini yükselterek, buradaki kemiğin kalitesini artırmayı amaçlar.

Üst çene kemiğinde, arka azı dişlerinin olduğu bölgenin hemen üstünde, nefes alıp vermemize yardımcı olan sinüs boşluklarımız bulunmaktadır. Hava ile dolu olan bu boşluklar bazı hastalarda aşağı sarkar ve arka azı bölgelerindeki kemik miktarını azaltır. İmplant uygulaması için gerekli olan bu kemik miktarını tekrar kazanmak için sinüs lifting adı verilen bir işlem uygulanmaktadır. Sinüs lifting ile sarkan sinüs tabanı yukarı kaldırılarak greft uygulaması yapılır.

Açık sinüs lifti uygulamalarında yaklaşık 6 ay kemikleşme beklenirken, kapalı sinüs lifting uygulamalarında aynı seans implant uygulaması yapılabilmektedir.

Kemik Grefti (Bone Grafting)

Kemik grefti, çene kemiğinde yeterli hacim olmadığı durumlarda kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bu prosedürle, eksik kemik hacmini doldurmak amacıyla başka bir kaynaktan alınan kemik dokusu ya da yapay kemik materyalleri kullanılır. Kemik grefti, çene kemiğini güçlendirmek ve implant için uygun hale getirmek amacıyla bir süre beklenmesi gereken bir tedavi sürecidir. Greft uygulandıktan sonra, yeni kemik dokusunun yerleşmesi ve iyileşmesi genellikle 4-6 ay sürer.

Kemik grefti türleri

Otojen Kemik Grefti

Kendi vücudundan alınan kemik dokusu kullanılır. Genellikle çene bölgesinin başka bir kısmından veya pelvik kemikten alınır.

Allojenik Kemik Grefti

Başka bir insandan alınan kemik dokusu kullanılır. Bu kemikler, özel bir işleme tabi tutulduktan sonra kullanıma uygun hale getirilir.

Suni Kemik Grefti (Xenogreft)

Hayvanlardan (genellikle sığır) alınan kemikler veya sentetik malzemeler kullanılır. Bu materyaller, vücutta kemik dokusunun yerini alacak şekilde şekillendirilir.